Sangueiroun(-en-cilindre)
Arum cylindraceum
Araceae
Àutri noum : Figueiroun, Rasin-de-serp, Caulet-de-serp, Erbo-dragouno, Erbo-di-porc.
Noms en français : Arum des Alpes, Gouet des Alpes.
Descripcioun :Aquest sanguieroun, rare au nostre, trachis dins li blachiero e li faio. Se destrìo de Arum italicum bèn mai coumun, que soun espadice èi prim e vióulet (jaune encò de A. italicum) e de Arum maculatum que li fueio soun pas jamai tacado e gaire sagitado, e emé uno espato mai estrecho e mens duberto. Apoundèn que la cambo de flour èi eici tant longo que li pecou di fueio.
Usanço :Dèu agué, cresèn, li mémi prouprieta que lou sanguieroun coumun.
Port : Erbo
Taio : 15 à 30 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Arum
Famiho : Araceae
Ordre : Alismatales
Coulour de la flour :
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 4 à 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1400 m
Aparado : Noun
Abriéu à mai
Liò : Blachiero
- Faio
- Baus
Estànci : Mesoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Éuropenco
Ref. sc. : Arum cylindraceum Gasp., 1814
Artemiso
Artemisia vulgaris
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Aussent-fòu, Absinto-de-sant-Jan.
Nom en français : Armoise commune.
Descripcioun :L'artemiso es uno grando planto que pòu faire mai d'un mètre d'aut. Si fueio soun proun dentado, meme aquéli d'en aut, au contro de li de Artemisia verlotiorum que ié sèmblo proun. Peréu l'artemiso sènt pas tant bon que sa cousino de Chino : artemiso-de-chino.
Usanço :"Se sabiés li vertu de l'artemiso,N'en garniriés l'orlo de ta camiso" (TdF). D'efèt èi bono contro li fèbre, li verme, lis espaime, en tisano e subretout pèr faire veni li règlo : "L'artemiso servié que quand lei fremo avien mau de vèntre. Acò fahié sourti li règlo. Pèr lou vèntre èro bouon l'artemiso." (G. Didon in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li jóuini brout se manjon en ensalado o pèr douna de goust à la carno. Pamens, coume pèr l'absinto, fau pas n'en prendre de trop.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 200 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Artemisia
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 4 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Artemisia vulgaris L., 1753